تفاوت برش لیزر استیل با برش پلاسما + مهمترین نکات
زمانی که میخواهیم ورق استیل یا فولاد ضد زنگ را برش دهیم، انتخاب روش برش، بین لیزر و پلاسما مثل انتخاب بین قیچی پوستکنی با دقت میکروسکوپی یا شمشیر درشت فلزی است: هر یک نقاط قوت و ضعف خود را دارد. در این مقاله از مجله دیانی ماشین، تفاوت بین برش با لیزر و برش با پلاسما روی استیل را بررسی خواهیم کرد تا بتوانید بر اساس نیاز دقت، ضخامت، هزینه یا سرعت تصمیم بگیرید.
چطور برش برش لیزر استیل و برش پلاسما انجام میشود؟

در برش لیزر، پرتوی متمرکز نور لیزر انرژی بالایی به ناحیه بسیار کوچک وارد نموده و ماده را ذوب یا تبخیر میکند؛ مناسب برای دقت بالا و برشهای پیچیده.
در برش پلاسما، قوس پلاسمایی یعنی گاز یونیزهشده خیلی داغ فلز را ذوب نموده و با فشار گاز مذاب را از محل برش جدا میکند؛ مناسب برای متریال ضخیم و برش سریع با هزینه کمتر.
نکته مهم این است که لیزر فقط زمانی بهترین است که دقت، تمیزی برش و صرفهجویی در مواد حائز اهمیت باشد؛ اما پلاسما وقتی برجسته میشود که ضخامت و حجم کار زیاد باشد و دقت خیلی فوقالعاده ضروری نباشد. برای مشاهده قیمت و خرید قیچی الکترومکانیک 2506 کلیک کنید.
مقایسه مزایا و معایب برش پلاسما و برش لیزر استیل
|
ویژگی |
برش لیزر |
برش پلاسما |
|
دقت |
بسیار بالا، مناسب قطعات ظریف |
متوسط، مناسب ورق ضخیم |
|
کیفیت لبه |
صاف، کم نیاز به پسپردازش |
اغلب نیاز به پرداخت دارد |
|
ضخامت مناسب |
نازک تا متوسط |
متوسط تا ضخیم |
|
سرعت |
خوب برای ورق نازک |
سریع برای ورق ضخیم |
|
هزینه |
دستگاه گران، نگهداری دقیق |
دستگاه ارزانتر، نگهداری ساده |
|
منطقه حرارت (HAZ) |
کوچک |
بزرگتر، احتمال تابیدگی بیشتر |
در چه شرایطی برش لیزر بهتر است، چه شرایطی پلاسما؟

در صورتی که ورق استیل یا فولاد نازک تا متوسط باشد، طرح پیچیده یا دقیق مد نظر باشد و کیفیت لبه و تمیزی برش اهمیت داشته باشد، برش لیزر انتخاب مناسبی است. اما اگر ورق شما ضخیم باشد، تولید حجم زیاد مد نظر باشد، هزینه مهم باشد و دقت خیلی خیلی بالا ضروری نباشد، برش پلاسما بهصرفهتر خواهد بود.
در این شرایط لیزر انتخاب بهتری است:
- زمانی که مصرف ماده و ضایعات مهم است (اتلاف کمتر)
- نیاز به حداقل پسپردازش (سنگ زنی، پرداخت) وجود دارد
- ورق یا قطعه سبک تا ضخامت متوسط؛ در این حالت دقت بالا و لبه صاف به کمک میآید
- کارگاه صنعتی با تولید دقیق و قطعات ظریف دارد (مثل قطعات ماشینآلات، بدنه فلزی دقیق)
- قطعات با شکل پیچیده، سوراخهای ریز، نقش و طرح دقیق) لیزر میتواند این جزئیات را نازک پیاده کند
در این شرابط پلاسما انتخاب بهتری است:
- حجم تولید بالا و نیاز به برش سریع
- بودجه محدود برای تجهیزات یا نگهداری
- شرایط کاری سخت (گرد و غبار، کارگاه صنعتی سنگین)
- ورق ضخیم یا قطعات سنگین، یا کار ساخت سازه و اسکلت فلزی
- وقتی لبه کاملا صیقلی لازم نیست یا پسپردازش (صافیکاری) قابل قبول است
بررسی چالشها و محدودیتها

برای لیزر هزینه اولیه بالا و نیاز به نگهداری دقیق است و لنز، دیود یا گاز کمکی، سیستم تهویهباعث میشود اگر حجم کار کم یا محیط کار ناهموار باشد، هزینه برای این کار ارزشش را نداشته باشد.
- برای ضخامت خیلی زیاد مثلا ورق بسیار ضخیم لیزر شاید چند پاس نیاز داشته باشد یا اصلا مناسب نباشد؛ از این منظر پلاسما برتر است.
- پس از پردازش پلاسما اغلب نیاز به پرداخت لبه، سنگ زنی، صاف کردن دارد؛ یعنی هزینه نیروی کار و زمان بیشتر.
- تپلاسما HAZ بزرگتر دارد؛ در قطعات حساس که خواص مکانیکی حفظ مهم است، ممکن است تغییر ساختار یا تابیدگی ایجاد گردد.
- مواد لیزر انعطاف بیشتری داشته (فلزات، پلاستیک، چوب و ...) اگر در پروژههای ترکیبی هستید، لیزر گزینه بهتری است.
این مقاله را از دست ندهید: آشنایی با انواع لنز دستگاه لیزر برای برش
سخن پایانی
در نهایت دیدیم که انتخاب بین برش لیزر استیل و برش پلاسما براساس نیاز شما متفاوت است؛ هر یک کاربرد خاص خود را دارند. اگر پروژه شما شامل قطعات دقیق، نازک یا پیچیده بوده و کیفیت لبه و صرفهجویی در مواد اهمیت دارد، برش لیزر راه بهتر است؛ اما اگر با ورقهای ضخیم کار میکنید، حجم برش زیاد است یا هزینه و سرعت مهماند، برش پلاسما گزینه منطقیتر خواهد بود.
سوالات متداول فرق برش لیزر استیل با برش پلاسما

- آیا برش لیزر برای ورق خیلی ضخیم استیل هم مناسب است؟
اغلب برای ضخامتهای متوسط تا نسبتا زیاد مناسب است، اما برای ضخامتهای خیلی زیاد (مثلا ورقهای صنعتی ضخیم) پلاسما یا روشهای دیگر مناسبتر هستند، چون لیزر نیاز به توان بالا، زمان بیشتر و هزینه بیشتر دارد.
- آیا برش پلاسما روی استیل همیشه کیفیت پایینتری دارد؟
نه لزوما؛ در صورتی که قطعه ضخیم باشد و دقت فوقالعاده لازم نباشد، پلاسما میتواند کافی باشد؛ منتها لبه احتمالا نیاز به پرداخت دارد.
- برای برش دقیق و ظریف مثل قطعات خودرو یا فلزکاری دقیق، کدام بهتر است؟
لیزر ؛ چرا که دقت بالا، kerf نازک و برش تمیز دارد و مناسب برای قطعات حساس و دقیق است.
- هزینه راهاندازی و نگهداری کدام روش بیشتر است؟
هزینه اولیه و نگهداری لیزر بیشتر است؛ پلاسما هزینه اولیه کمتر و نگهداری سادهتر دارد.
منبع: hypertherm